آگاهی نسبت به زوایای مختلف وجودی خود از جمله مباحث جذاب و بسیار کاربردی روانشناسی است. خودشناسی در رویکردهای مختلف روانشناسی، از سطحی ترین بخش خود تا آگاه شدن به بخش‌های بسیار عمیق ذهن، وجود دارد. در این مقاله به فواید خودشناسی، راه‌های رسیدن به خودشناسی، اهمیت خودشناسی در زندگی و تمرینات لازم برای بالا بردن آن پرداخته‌ایم.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
خودشناسی چیست؟
خودشناسی یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی است که همه افراد باید از آن آگاه باشند. خودشناسی یعنی شناخت صحیحی از افکار، احساسات و رفتار خود در شرایط مختلف داشته باشیم. خودشناسی در لایه‌های عمیق آن به معنای آگاهی به گفتگوهای درونی خود، شناختن ترفندهای ذهن برای ندیدن چیزهای نامطلوب و پیش‌بینی رفتارهای خود در شرایط بحرانی است.
اهمیت خودشناسی
با خودشناسی می‌توانید خود را به عنوان فردی منحصر به فرد تجربه کنید. مهارت خودآگاهی به شما کمک می‌کند تا ویژگی‌هایی را که دوست ندارید راحت‌تر، تغییر دهید. با شناخت بهتر خود مرز بین آنچه هستید و آنچه می‌خواهید باشید، روشن‌تر می‌شود. آگاهی از توانایی‌هایی که دارید، باعث می‌شود اهداف واقعی‌تری برای خود تعیین کنید و در نهایت بتوانید موثرترین فرد در زندگی خودتان باشید.
فواید و نتایج خودشناسی
- خودشناسی کمک می‌کند تا حقوق خود را بهتر بشناسید و بتوانید آن را حفظ کنید. همچنین نیاز به خودمختاری و استقلال که جزء نیازهای اصلی انسان است را در خود برآورده کنید.
- خودشناسی کمک می‌کند تا بتوانید مرز بین خود و دیگران را بشناسید و نیاز به ارتباط سالم با دیگران را به شیوه‌ای درست برآورده کنید.
- خودشناسی واقعیت سنج وجودتان را فعال می‌کند تا بتوانید مرز بین خیال و واقعیت خود و دنیای پیرامون را بهتر ببینید تا با شناخت توانایی‌های خود و محدودیت‌های محیط نیاز به شایسته بودن را در خود برآورده کنید.
بیشتر بخوانید: مهارت خودآگاهی و روشهای تقویت آن در زندگی
چگونه می‌توان به خودشناسی رسید؟
خودشناسی راهی برای درک عمیق‌تر بخش‌های پنهان و دور از دسترس هشیار ذهن است. افراد به شیوه‌های متفاوتی به خودشناسی دست پیدا می‌کنند. در ادامه مشاوران و روانشناسان کلینیک افرا مهم‌ترین راهکارهای افزایش خودشناسی را به شما معرفی می‌کنند.
- در قدم اول از یادداشت‌های صبحگاهی را شروع کنید. هر روز صبح قبل از انجام هر کاری چند دقیقه ذهنتان را رها کنید و هر چیزی که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید. وقتی بدون سانسور ذهنتان را مشاهده کنید بهتر می‌توانید به احساسات و افکار خود دسترسی پیدا کنید.
- پیاده روی کنید. در حالت قدم زدن ذهنتان در حالت نیمه هشیار قرار دارد و شما می‌توانید به راه‌حل‌هایی که به طور معمول برای شما پذیرفتنی نیست اجازه پردازش در ذهنتان را بدهید؛ افکار، احساسات و راه‌حل‌های کمتر سانسور شده، شما را با توانایی‌ها و استعدادهای که کمتر برای خودتان شناخته شده، آشنا می‌کند.
- مدیتیشن به شما کمک می‌کند تا ذهنتان را مشاهده کنید و به احساسات و افکار ممنوعه یا سرکوب شده خود اجازه دهید تا به سطح هشیار آمده و تا حدودی به آنها دسترسی پیدا کنید و از استرس و اضطراب رها شوید.
- نوشتن خاطرات روزانه باعث می‌شود تا بعد از مدتی الگوهای تکراری یا نتایج تکراری را در زندگی خود شناسایی و مشکلات را در ارتباط خود با دیگران اصلاح کنید.
- شرکت در گروه‌های خودشناسی به شما کمک می‌کند تا نقاط کور شخصیت خود را، در بازخوردهای دیگران نسبت به خود پیدا کنند.
- مهارت تصمیم‌گیری به شما کمک می‌کند تا بتوانید تصمیماتی مناسب، با در نظر گرفتن میزان سود و زیان آن، بگیرید.
- تمرین سه مهارت اساسی در ارتباطات موثر که شامل مهارت گوش کردن، ابراز وجود و حل مسئله است؛ می‌تواند کمک کند تا بخش‌هایی از خود را که تنها در تعامل با دیگران بروز می‌کند، را بشناسید.
- مهارت تفکر انتقادی به شما کمک می‌کند دیگران شما را تحت تاثیر قرار ندهند و بتوانید موضع خود را نه تعصب گونه بلکه آگاهانه حفظ کنید.
بیشتر بخوانید: رهایی از احساس پوچی و بی ارزشی در زندگی؛ دلایل احساس پوچی، بی ارزشی و بدبختی
تمرین‌هایی برای خودشناسی
از نگاه دیگران خود را ارزیابی کنید. از افرادی که در موقعیت‌های متفاوت شما را می‌شناسند، در مورد خودتان سوال کنید. بخش‌های مشترک صحبت‌هایشان را در مورد خود بیشتر جدی بگیرید. برای مثال اگر دوست قدیمی، همکلاسی دانشگاه و همکارتان به زودرنجی شما اشاره می‌کنند، حتما آن را جدی بگیرید؛ چرا که گاهی اوقات شما ویژگی‌هایی دارید که از آنها غافل هستید و بازخوردهای مشابه، زمانی که افراد با هم ارتباط چندانی ندارند، می‌تواند راهنما درستی برای شما باشد.
با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید. مسلما دیدگاه یک روانشناس از یک مشاور متفاوت است. اگر می خواهید به لایه‌های پنهان وجود خود دست پیدا کنید، یک روانشناس باتجربه احتمالا بهترین کسی است که می‌تواند شما را در مسیر خودشناسی راهنمایی کند.
خدمات مشاوره و روان درمانی در زمینه افزایش خودآگاهی چه کمکی به ما می‌کنند؟
شما بر اساس میزان انگیزه‌ای که برای شناخت خود دارید می‌توانید به مشاور یا روان درمانگر مراجعه کنید. مشاور به شما کمک می‌کند تا نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید. او فاصله بین آنچه هستید و آنچه می‌خواهید باشید را برای شما روشن می‌کند. در واقع مشاور در سطح هشیار ذهن با شما صحبت می‌کند، اما روان درمانگر در سطح نیمه هشیار یا ناهشیار ذهن با شما گفتگو می‌کند. روان درمانگر به شما مکانیزم‌های دفاعی را که به کار می‌برید تا واقعیت‌های تلخ زندگی را تحریف کنید، نشان می‌دهد. این بینش و آگاهی به شما کمک می‌کند تا به جای استفاده از مکانیزم‌های دفاعی غیر موثر از راهکارهای پخته‌تری برای کنار آمدن با خود و واقعیت‌های نامطلوب زندگیتان استفاده کنید و در نهایت واقعیت سنج وجودتان، نسبت به خود و محیط دقیق تر کار کند.
از آنجایی که دستیابی به شناخت عمیق زوایای وجود به تنهایی ممکن نیست، در صورت اشتیاق برای درک بهتر خود مشاورین افرا کلینیک می‌توانند از سطح مشاوره تا رواندرمانی به شما خدمات لازم را ارائه دهند.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
دریافت مشاوره در زمینه خودشناسی در افرا کلینیک
افرا کلینیک یک مرکز تخصصی روانشناسی است، که در آن مشاورین و روان درمانگران به شما کمک می‌کنند تا بتوانید بر اساس نیاز و اشتیاقتان در سطوح متفاوت به خودشناسی برسید. خودشناسی می‌تواند از سطح شناخت نقاط ضعف و قوت تا درک عمیق‌تری از خود و شناخت زوایای پنهان وجود خود باشد.
