سادیسم یا دیگرآزاری به معنای لذت‌بردن از طریق تحمیل کردن درد و رنج جسمی، احساسی یا جنسی به دیگران است. یک فرد سادیست از آسیب‌رساندن، تحقیر و درد کشیدن دیگران لذت می‌برد. این واژه اغلب اوقات برای توصیف نادرست هر عمل ظالمانه‌ای بدون توجه به انگیزه یا بستر وقوع آن استفاده می‌شود؛ در حالی که بررسی تاریخی از ریشه‌های این اصطلاح نشان می‌دهد که سادیسم به منظور تحمیل عمدی رنج روانی یا جسمانی به یک قربانیِ آگاه، قادر به تجربه درد یا تحقیر و حتی گاهی به منظور رسیدن به رضایت جنسی فرد سادیست است. تجربه لذت در این افراد کاملاً وابسته به درد کشیدن قربانی و در نتیجه عمل خشونت‌آمیز فرد دیگرآزار است. درمان‌های فردی تحلیلی و شناختی-درمانی می‌تواند در آگاه کردن افراد به آسیب و رنجی که به دیگران وارد می کند اثر خوبی داشته باشد. باید به این نکته توجه داشت در صورتی که فرد دارای اختلال سادیسم اصلا احساس پشیمانی و احساس گناه بعد از وارد کردن درد و رنج به دیگران تجربه نکند پیش آگهی درمان این افراد چندان مثبت نمی‌تواند باشد.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
اختلال سادیسم را به وارد کردن رنج و درد جسمی و روانی به فردی دیگر می‌گویند و عمدی بودن آن و نداشتن احساس پشیمانی بعد از آن از ویژگی‌های مهم اختلال سادیسم است. سطح و میزان خشونت فرد سادیست ممکن است به طور قابل توجهی متفاوت بوده و طیف گسترده‌ای را در بر بگیرد؛ از ایجاد دردهای خفیف گرفته تا خشونت‌های بسیار شدید که گاهی می‌تواند منجر به آسیب جدی یا حتی مرگ شود. علت مهم سادیسم به تجربه های دردناک کودکی بر می‌گردد و مهمترین علامت اختلال سادیسم لذت بردن از درد وارده به شخص دیگر است؛ علایم دیگر اختلال سادیسم شامل عدم احساس گناه از آزار دیگران و به راحتی دروغ گفتن و برای دیگران رعب و وحشت ایجاد کردن می باشند.
سادیسم چیست؟
سادیسم یا دیگر آزاری مربوط به لذت بردنی است که از درد و رنج وارد شده به فردی دیگر کسب می‌شود. رضایت فرد سادیست ممکن است نه فقط ناشی از تحمیل درد فیزیکی بلکه به علت ایجاد درد و رنج روانی و احساسی باشد. سادیسم ممکن است یکی از عوامل اصلی در برخی جرائم خشونت‌بار، به ویژه تجاوز و قتل باشد. البته دیگرآزاری می‌تواند پدیده‌ای بسیار گسترده‌تر باشد. در زندگی روزمره ممکن است با افرادی مواجه شوید که اشکال خفیف‌تری از دیگرآزاری را داشته باشند (سادیسم روزمره). چنین افرادی احتمالاً از دیدن فیلم‌های مملو از خشونت و جنایت یا آزار رساندن به حیوانات لذت می‌برند و دعوا کردن و شکنجه برایشان پدیده‌های هیجان‌انگیز هست. بررسی پرسشنامه‌های شخصیت نشان داده است که بسیاری افراد معمولاً تا حدی از تمایلات دیگرآزارانه برخوردارند. این افراد لزوماً قاتل زنجیره‌ای یا متجاوز جنسی نیستند؛ اما می‌توانند از درد کشیدن دیگران به نوعی نفع احساسی ببرند. در سال‌های گذشته اختلال سادیسم به عنوان یک اختلال مجزای روانپزشکی در نظر گرفته می‌شد، اما امروزه بیشتر به عنوان خصیصه‌ای جداگانه که گاهی همراه با سایر اختلالات بروز پیدا می‌کند درنظر گرفته می شود.
علائم سادیسم
برخی از نشانه‌ها و علائم شایع فرد دارای اختلال سادیسم عبارتند از:
-
چنین فردی از تماشای رنج و آسیب دیدن جسمی یا احساسی دیگران (حتی حیوانات) لذت می‌برد.
-
از این که به دیگران درد و رنج وارد کند لذت می‌برد.
-
حتی ایده و تصور درد و رنج دیگران برایشان خوشایند است.
-
گمان می‌کنند که تحمیل درد بر دیگران اشکالی ندارد.
-
درباره آسیب رساندن به دیگران خیال‌پردازی می‌کنند.
-
فرد مورد آزار را در حضور دیگران تحقیر می‌کند.
-
با زیردست یا فرد تحت کنترل خود (فرزند، دانش‌آموز، بیمار، زندانی و ...) با خشونت یا سخت‌گیریِ غیرمعمولی رفتار می‌کند.
-
ممکن است شریک عاطفی و جنسی خود را وادار به انجام اشکال پرخاشگرانه و آزاردهنده اعمال جنسی کنند.
-
در راستای آسیب رساندن به دیگران، دروغ می‌گوید.
-
با ارعاب دیگران آن‌ها را وادار به انجام خواسته خود می‌کند.
-
مجذوب خشونت، اسلحه، ورزش‌های رزمی، جراحت و شکنجه است.
چگونه اختلال سادیسم را تشخیص دهیم؟
همه ما ممکن است در زندگی خود به صورت احساسی یا جسمانی به فردی دیگر آسیب رسانده باشیم. این آسیب‌ها ممکن است در نتیجه غفلت و عدم آگاهی، احساس تهدید و ناامنی یا در بحبوحه یک دعوا بوده باشد. این دلایل نشان دهنده سادیسم نیستند و دیگرآزاری با چنین رفتارهایی متفاوت است. برخی از نشانه‌هایی که از طریق آن‌ها می‌توانید رفتار ناشی از سادیسم را از رفتارهای مشابه تشخیص دهید عبارتند از:
- قصد و نیّت آسیب رساندن
- کسب لذت و سرخوشی هنگام تحمیل درد و رنج به دیگران
- فقدان پشیمانی
- عدم مسئولیت‌پذیری
علت سادیسم چیست؟
روانشناسان بر این باورند که تمایلات دیگرآزارانه اغلب ریشه در آسیب‌ها و تجارب دردناک کودکی دارند، که بعدها فرد را در سازگاری با مسائل مختلف دچار مشکل کرده و شکل دیگرآزاری به خود می‌گیرند. تعرض و تجاوز جنسی، جسمی و روانی در دوره کودکی از جمله این آسیب‌ها هستند. همچنین بدرفتاری و سوءاستفاده والدین و مراقبین مخصوصاً به صورت مداوم، محیط خانوادگی بی‌ثبات و مملو از خشونت، والدگری بیش از حد کنترل‌کننده، غیبت یا غفلت والدین در کودکی و نوجوانی نقشی اساسی در شکل‌گیری اختلال شخصیت دیگرآزاری دارند. اغلب کودکانی که از آزار رساندن به حیوانات لذت می‌برند، خودشان قربانی خشونت و بدرفتاری هستند. در کنار عوامل محیطی، عوامل بیولوژیکی و زیستی نیز (به ویژه در ترکیب با عوامل محیطی) می‌تواند در بروز اختلال سادیسم اثرگذار باشد.
انواع سادیسم
سادیسم استبدادی:
می‌توان گفت که این شکل از دیگرآزاری شدیدترین و ظالمانه‌ترین شکل آن است. به نظر می‌رسد سادیست‌های مستبد از اِعمال تهدید و رفتارهای پرخاشگرانه به غیرانسانی‌ترین اشکال آن لذت می‌برند. آن‌ها بیشتر از هر شخص دیگری از ایجاد رنج و مشاهده آثار آن رضایت عمیقی کسب می‌کنند. خشونت ممکن است عمداً برای القا رعب و وحشت ایجاد شود و مقاومت قربانی، آن‌ها را بیشتر تحریک می‌کند. آن‌ها افرادی را انتخاب می‌کنند که به راحتی مرعوب شده و کمتر احتمال دارد به خشونت واکنش نشان دهند. ممکن است افراد سادیست نشانه‌هایی از اختلال شخصیت پارانوئید و بدگمان را نیز داشته باشند.
سادیسم انفجاری:
مشخصه افرادی که سادیسم انفجاری دارند، فوران‌های ناگهانی و خشم غیرقابل کنترل است که اغلب متوجه اعضای خانواده است. به نظر می‌رسد این افراد تا زمانی که به آستانه‌ای برسند عملکرد خوبی دارند، اما پس از رسیدن به این آستانه نامشخص، با سرکشی، توهین و احتمالاً خشونت فیزیکی به دیگران واکنش نشان می‌دهند. سادیسم جسمی که به شکل آزار فیزیکی دیگران است معمولاً محصول ناتوانی فرد در ابراز کلامی احساسات خود است که می‌تواند در او احساس درماندگی ایجاد کند. سادیسم انفجاری می‌تواند بیانگر ترکیبی از ویژگی‌های شخصیت مرزی و دیگرآزار باشد.
سادیسم اجرایی:
در تمام جوامع افرادی در مقام‌های قانونی و اجرایی برای اعمال قانون وجود دارند. برخی نظامیان، پلیس‌ها، رئیس‌های دانشگاه و قاضی‌ها احساس می‌کنند که حق کنترل و مجازات دیگران را دارند و در پوشش موقعیت اجتماعی که دارند به خود اجازه می‌دهند به نام عدالت دیگران را به راحتی محکوم کنند. آن‌ها برخلاف وظیفه‌ای که برای رعایت عدالت دارند، نمی‌توانند بر احساسات و تمایل خود برای رفتار شرارت‌آمیز مرز و محدودیت بگذارند.
سادیسم بی‌جرات:
همه سادیست‌ها ذاتاً مستبد، ظالم و شرور نیستند. برخی عمیقاً احساس ناامنی کرده و حتی ترسو هستند. سادیسم بی‌جرات، ترکیبی از ویژگی‌های شخصیت اجتنابی و شخصیت دیگرآزار است. دنیای درونی این افراد معمولاً مملو از دشمنان قدرتمند و پرخاشگر است. چنین افرادی بیشتر به شکل سادیسم ذهنی با ایجاد تصویری از قدرتمندی و احساس توانمندی برای تخریب می‌توانند از حمله دیگران جلوگیری کنند. می‌توان گفت رفتار خشونت‌بار این افراد برای غلبه بر ترس‌های درونی‌شان طراحی شده است و این پیام را به دیگران می‌فرستند که قدرتمند هستند و از چیزی نمی‌ترسند. این افراد که احتمالاً مکرراً مورد خشونت و ارعاب جسمی قرار گرفتند، یاد گرفتند که از پرخاشگری علیه کسانی که تهدیدکننده به نظر می‌رسند استفاده کنند. آن‌ها از خطر واقعی در هراس هستند، بنابراین ابتدا حمله می‌کنند. به این امید که بتوانند با ایجاد ترس در دیگری از حملات و آسیب‌های بعدی جلوگیری کنند.
روش‌های درمان سادیسم چیست؟
روان‌درمانی انفرادی: رویکردهای مختلف درمان انفرادی مانند روان‌درمانی تحلیلی، درمان شناختی-رفتاری و سایر رویکردها می‌توانند به فرد کمک کنند تا به مرور از شدت این علائم کاسته شود و فرد الگوهای رفتاری دیگرآزارانه را در خود تشخیص دهد. در مواردی که سادیسم به صورت جنسی انجام می‌شود، مراجعه به یک روان‌درمانگر جنسی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. در صورت نیاز به داشتن اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید از متخصصین مرکز مشاوره افرا کلینیک کمک حرفه ای دریافت کنید.
درمان دارویی: مراجعه به روانپزشک می‌تواند در بهبود و تسکین برخی علائم مانند رفتارهای تکانشی، امیال جنسی شدید و خارج از کنترل و دیگر نشانه‌ها کمک کند.
تفاوت سادیسم در زنان و مردان
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که انواع سادیسم در هر دو جنس وجود دارد اما میزان و شدت آن در زنان به نسبت مردان کمتر ارزیابی شده است. تصور می‌شود به دلایلی مانند تأکید جوامع بر پرخاشگری و قدرت‌نمایی در آقایان به ویژه در حوزه مسائل جنسی و نیز برانگیختگی جنسی بیشتر آن‌ها، میزان رفتارهای دیگرآزارانه در مردان بیشتر از زنان باشد.
برای دریافت مشاوره فردی تلفنی، آنلاین و حضوری می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
