یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که در زندگی امروزی به آن نیاز داریم، مهارت قاطعیت و نه گفتن است. اگرچه گاهی نه گفتن برایمان بسیار سخت است اما با کمی تمرین و اصلاح باورهای ذهنی خود به راحتی می‌توانیم این مهارت را در خود تقویت کنیم.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
آیا نه گفتن برایتان سخت است؟
همه ما در موقعیت‌هایی قرار گرفتیم که از ما درخواستی شده است اما پذیرش آن درخواست برایمان سخت و یا امکان‌پذیر نبوده و شاید این‌طور مواقع نه گفتن و داشتن قاطعیت برایتان بسیار سخت بوده باشد. رایج‌ترین دلایلی که این طور مواقع داریم معمولا خجالت کشیدن و یا باورهایی مبنی بر اینکه اگر نه بگویم طرف مقابل ناراحت می‌شود یا ممکن است رابطه‌مان به هم بخورد و ... است.
اینکه همیشه درخواست‌های دیگران را بپذیریم و هیچ‌وقت نه نگوییم شاید به ظاهر مزایایی داشته باشد و اما خالی از اشکال هم نیست. عدم توانایی نه گفتن در بسیاری از مواقع باعث دردسرهای جدی برای ما شده و حتی ممکن است در درازمدت به خستگی و فرسودگی روانی هم منجر شود. فردی که هیچ‌گاه نه نمی‌گوید و همواره همه درخواست‌های دیگران را اجابت می‌کند در واقع به اطرافیان خود این پیام را می‌دهد که من هیچ حریم خصوصی و مرزی ندارم و شما اجازه دارید حقوق من را زیرپا بگذارید.
چند روش برای راحت نه گفتن بدون عذاب وجدان
به نه‌هایی که گفته‌اید یا شنیده‌اید توجه کنید. نه گفتن بندرت منجر به انتقام جویی می‌شود. نه گفتن پدیده شایعی است، پس فکر نکنید همیشه الزاما عواقب ناخوشایندی برای شما دارد.
- در هنگام نه گفتن اگر برایتان صحبت کردن رک و مستقیم سخت است، بهترین راه، خرید زمان است مثلا بگویید، اجازه بدهید من به شما اطلاع می‌دهم و نه گفتنتان را از نه گفتن حضوری و مستقیم به غیر مستقیم مثلا تلفنی یا پیامی تبدیل کنید.
- بر روی اصولتان استوار باشید. اگر مساله‌ای خارج از خط قرمز شماست و نمی‌توانید در مورد آن انعطاف به خرج دهید آن را بیان کنید و دلیل نه گفتن خود را محکم و قاطعانه خاطر نشان کنید. به جای گفتن کلمه‌ی نه به صورت مستقیم می‌توانید از این تکنیک استفاده کنید. مثلا دوست شما از شما می‌خواهد جزوه‌ای را برای او یادداشت کنید، می‌توانید صرفا جمله را ابتدا سوال کرده و آن را منفی کنید. مثلا "جزوه را من یادداشت کنم؟ من نمی‌توانم جزوه را یادداشت کنم." به این ترتیب بار سنگین کلمۀ نه نیز از روی شما برداشته می‌شود.
- اعتماد به نفس داشته باشید و به خاطر داشته باشید اطرافیان مناسب و ارزشمند شما، شما را به خاطر آنچه هستید دوست دارند و قرار نیست با یکبار رفع نکردن نیازشان برای همیشه از طرف آنها طرد شوید.
- از یک رابطه ی علت و معلولی استفاده کنید. مثل اینکه اگر امروز به جای شما سرکار باشم به کارهای منزل خودم نمی‌رسم.
- پیشنهاد متقابل و جایگزین بدهید. من نمی‌توانم ماشینم را به شما قرض بدهم اما می‌توانم برایتان اسنپ بگیرم.
- در زمان شنیدن یک درخواست هزینه فرصت‌های خود را در نظر بگیرید و به این فکر کنید چه چیزی را در نهایت به دست می‌آورید و چه چیزی را از دست می‌دهید.
- بعد از انتخاب‌هایتان سعی کنید دچار خطاهایی مثل قضاوت شدن یا ذهن خوانی نشوید. زیرا که این اعمال صرفا احساس منفی را در شما ایجاد می‌کند.
بیشتر بخوانید: راه های افزایش اعتماد به نفس | روش های تقویت خودباوری
چگونه در برابر خواسته‌های مردم نه بگوییم؟
پذیرفتن یا نپدیرفتن یک درخواست به نوع درخواست و یا به نوع شرایط آن مربوط نیست؛ بلکه تنها به انتخاب شخصی شما مربوط می‌شود. هر درخواستی که از شما می‌شود حق انتخاب دارید و به نسبت تصمیمی که می‌گیرید مسئولیت دارید. اگر در برابر هر درخواست ارزش‌ها و های خود را در نظر بگیرید و سعی کنید با لیستی از دلایل منطقی به درخواست‌ها پاسخ مثبت یا منفی دهید، احساس رضایت بیشتری از خود خواهید داشت.
پیشنهادات افرا کلینیک برای تقویت مهارت نه گفتن
مرحله 1. اول در برابر درخواستی که از شما می‌شود کمی تامل کنید.
خوب گوش دهید و سعی کنید یکبار خلاصه‌ی درخواستی که از شما شده است را بگویید. مثلا متوجه شدم که از من می‌خواهید فردا ماشینم را به شما قرض بدم. سعی کنید فعالانه گوش کنید. ارتباط چشمی برقرار کنید و پاسخ‌های کوتاه بدنی و غیر کلامی مثل تکان دادن سر یا گفتن آها خب و ... داشته باشید. همچنین سعی کنید شرایط فرد مقابل را درک کنید و به او انعکاس احساس دهید. مثل اینکه می‌دانم شرایط سختی داری، متوجه مشکلی که برایت پیش آمده هستم و ...
مرحله 2: شرایط خود را توضیح دهید.
اجازه بدهید افراد شرایط شما را بدانند تا بر اساس هیجانات منفی اولیه خود، شما را قضاوت نکنند و رابطه‌هایتان بهم نخورد. مشکلات و محدودیت‌های خود را به شکل شفاف و صادقانه با دیگران در میان بگذارید. البته لازم نیست مسائل خصوصیتان را بگوئید.
مرحله 3: بگویید نه
نفسی بکشید و فقط بگویید نه. بسته به اینکه چه درخواستی از شما شده است و در چه شرایطی شما باید نه بگوئید، سعی کنید جوانب احترام را رعایت کنید. مثلا اگر رئیستان از شما درخواستی دارد که توانایی انجام آن را ندارید می‌توانید از این مکالمه استفاده کنید: "متوجه شرایط شما هستم. شما از من این درخواست را دارید؛ اما در حال حاضر انجام این کار برایم امکان‌پذیر نیست."
ممکن است با امتحان کردن تمامی این راهکارها باز هم نه گفتن برایتان سخت باشد. در این صورت بهتر است از یک روانشناس کمک بگیرید. روانشناس به شما کمک می‌کند تا دلایل عدم قاطعیت و عدم توانایی نه گفتن خود که ممکن است ریشه در ترسها یا باورهای شما باشد، بررسی کرده تا نسبت به آن بینش پیدا کنید. برای مثال نه گفتن به دلیل ترس از تنهایی است؟ یا شخصیتی قربانی دارید یا از طرد شدن می‌ترسید؟ در این شرایط روانشناس به شما کمک می‌کند تا با استفاده از راهکارهایی به شکل عملی بر این موانع غلبه کنید. در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام روانشناسان افرا پاسخ‌گوی سوالات شما هستند.
برای دریافت مشاوره فردی آنلاین، تلفنی و حضوری می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
