با توجه به ماهیت پیچیده رفتار جنسی انسان، مشاهده مشکلات جنسی که هرکدام ممکن است با طیف پیچیده‌ای از تعیین کننده‌ها ارتباط داشته باشد شگفت انگیز نیست؛ اما به طور کلی سرد مزاجی به عنوان ناتوانی در مولفه‌های پاسخ جنسی یعنی میل، انگیختگی و ارگاسم می‌باشد و شایعترین شکایات جنسی در بین زوجین است. این مشکل می‌تواند کیفیت و رضایت زندگی زوجین را تحت تاثیر قرار داده و به دلیل کمبود اطلاعات درست، حل این مسئله به تعویق بیفتد. با افرا کلینیک همراه باشید تا به بررسی جنبه‌های مختلف سرد مزاجی در زنان از جمله علت سرد مزاجی، علائم سرد مزاجی و عوارض و درمان سرد مزاجی در زنان بپردازیم.
برای دریافت مشاوره ازدواج می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل نمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
سرد مزاجی چیست؟
شاید شما هم بخواهید بدانید سرد مزاجی چیست و در علم روانشناسی چه تعریفی دارد. در کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM4) سرد مزاجی به عنوان کمبود یا فقدان مستمر و مکرر تصورات جنسی و میل به فعالیت جنسی تعریف شده است و به آن اصطلاحات مختلف دیگری از جمله میل جنسی بازداری شده، میل جنسی پایین یا مختل نیز گفته میشود. سرد مزاجی در زنان و مردان متفاوت هستند. هيچ استانداردي براي تمايلات جنسي وجود ندارد و این موضوع نه تنها در میان افراد متفاوت بلکه برای یک شخص خاص در طول رابطه نیز متفاوت است. این نوسان در میل جنسی برای بسیاری از افراد منجر به سوء تعبیرهایی شده و دردسرهایی در رابطه میشود که زوج درمانگران افرا کلینیک در این مقاله به آن می‌پردازند.
میل جنسی کم چیست؟
میل جنسی کم شامل رفتارهای دوری از تماس جنسی تا شرکت در فعالیت‌های جنسی با همسر علیرغم فقدان میل را در بر می‌گیرد. میل جنسی کم یک مشکل نسبتا شایع بوده و زوج‌هایی که میزان میل جنسی تجربه شده در اوایل رابطه را به عنوان معیار مقایسه قرار می‌دهند، ممکن است کاهش میل جنسی در دوره‌های مختلف مثل بچه‌دار شدن و یا دوران ورشکستی را به عنوان مشکل تفسیر کنند. میل جنسی کم اگرچه در زنان بیشتر از مردان (حدودا 52 درصد زنان و 6 درصد مردان) گزارش شده است اما تحقیقات نشان داده با توجه به باور فرهنگی که مردها باید همیشه تقاضای فعالیت جنسی داشته باشند، میزان پایین تقاضا برای درمان میل جنسی کم در مردان ممکن است نشان دهنده بیمیلی بسیاری از مردان در پذیرش فقدان یا کم بودن میل جنسی باشد. این امکان نیز وجود دارد که آمار میل جنسی پایین مردان نسبت به زنان به این معنا است که بسیاری از زنان از فقدان یا میل جنسی پایین مردان خشنود بوده و به همسرانشان فشار نمی‌آورند تا در جستجوی درمان باشند. به‌علاوه، گاهی میل جنسی پایین صرفا در مقایسه با شریک جنسی و یا به دلیل مشکلات لاینحلی که در رابطه‌شان وجود دارد، می‌باشد.
علائم طبع سرد در زنان چیست؟
سرد مزاجی در زنان معمولاً به عنوان عدم پاسخگویی به تلاش‌های شریک زندگی برای فعالیت جنسی گفته میشود. زمانی سرد مزاجی در زنان تشخیص داده میشود که کیفیت زندگی او را کاهش داده و مشکلاتی در روابط زناشویی فرد ایجاد کند.
سرد مزاجی در زنان شامل موارد زیر می‌باشد:
- اختلال در برانگیختگی جنسی
- سطح پایین علاقه جنسی
- کمبود میل مکرر
- فقدان تخیلات جنسی
علت سرد مزاجی در زنان در روابط زناشویی
تحقیقات انجام شده نشان داده زنان مبتلا به سرد مزاجی در مقایسه با زنان دارای میل جنسی به هنجار که سایر مشکلات جنسی را داشته‌اند به طور معناداری سطوح پایین‌تری از رضایت زناشویی و احساسات کمتری از عشق خیالی را نسبت به همسرشان گزارش داده‌اند؛ بنابراین احتمال دارد که علت سرد مزاجی زنان در روابط زناشویی با مشکلات ارتباطی زن و شوهر ارتباط مستقیمی داشته باشد. همچنین تحقیقات نشان داده هیچ تفاوت معناداری از نظر سطح هورمون تستسترون یا پرولاکتین بین دو گروه زنان سرد مزاج جنسی و زنان بدون این مشکل وجود ندارد؛ این مسئله نشان می‌دهد سطح هورمون‌ها در سرد مزاجی زنان دخالتی ندارند.
تفاوت سرد مزاجی با بیزاری جنسی چیست؟
سرد مزاجی شامل بی‌علاقگی یا میل پایین به فعالیت جنسی است که در حال حاضر شایعترین مشکل جنسی است اما بیزاری جنسی اختلالی است که نفرت و اجتناب شدید مستمر یا عود کننده، از هر گونه تماس جنسی تناسلی با شریک جنسی در فرد وجود دارد و با واکنش‌های عاطفی و شناختی شدیدا منفی و رفتارهای اجتنابی بارز همراه می باشد. تنفر و اجتناب از برخی فعالیت‌های جنسی مانند تماس تناسلی- دهانی اگرچه نسبتا شایع است و در زمره ناهنجاری‌ها قرار نمی‌یرد اما اختلال بیزاری جنسی تنها زمانی مطرح میشود که پاسخ‌های انزجاری و اجتنابی به حد کافی تعمیم یافته باشند یعنی آن اندازه که شامل تمام اشکال تماس جنسی تناسلی با شریک جنسی را شامل گردد.
درمان اختلال‌های جنسی
در ابتدا باید مشخص شود آیا مشکل جنسی وجود دارد یا این که درمانجویان صرفا در زمینه روابط جنسی نسبتا به هنجارشان نیازمند آموزش و اطمینان بخشی مجدد هستند. اگر اختلال در کارکرد جنسی وجود داشته باشد، زوج درمانگر باید به منظور رد علل عضوی که مستلزم ارجاع به پزشک اورولوژیست می‌باشد، معمولا اقدام به ارزشیابی عملکرد جنسی زن و شوهر می‌کند. چنانچه مشکل علت عضوی نداشته باشد در مرحله بعد مشکلات روانشناختی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ همچنین به منظور شناسایی تاثیرات عوامل روانی-اجتماعی بر کارکرد جنسی، الگوی ارزیابی شناختی_رفتاری انجام میشود.
در رویکرد شناختی-رفتاری به جای تمرکز صرف به جنبه‌های آشکار کارکردهای جنسی عوامل شناختی را در جریان ارزیابی و درمان مورد توجه قرار می‌دهند. این رویکرد بر این فرض مبتنی است که تغییرات شناختی، تغییرات رفتاری را نیز به دنبال خواهد داشت. در بخش شناختی تصور بر این است که به دنبال تغییر در نگرش‌ها و خودگوییهای افراد، تسلط موفقیت آمیزی بر عملکرد جنسی اتفاق می‌افتد.
تکنیک‌های شناخت درمانی که در درمان اختلال‌های جنسی به کار می‌روند عبارتند از:
- افزایش آگاهی جنسی ( از طریق دادن اطلاعات آموزشی)
- آموزش خیالپردازی
- مهارت‌های تمرکز-توجه ( آگاهی از علایم حسی)
- استفاده از تکالیف رفتاری به عنوان آموزش‌هایی جهت فراهم آوردن شواهدی برای چالش یا تغییر شناختی
- بازسازی خودگوییهای ناسازگارانه
- افزایش خودگوییهای مثبت
- بازسازی نگرش‌ها و باورهای غیر منطقی
- خود تقویتی
- آموزش مهارت‌های حل مسئله
این تکنیک‌ها هدفشان ایجاد تغییر مثبت در کارکردهای جنسی و در حقیقت ایجاد تغییر در رابطه به طور کلی است.
برای کنترل مشکلات جنسی و ارتباطی، تکنیک های رفتار درمانی مورد استفاده شامل موارد زیر است:
- تکالیف خودیاری
- آموزش مهارت‌ها (دستورالعمل‌ها، بحث، سرمشق دهی، تمرین نقش، پسخوراند یا فیدبک)
- تقویت رفتارهای هدف، خاموشی رفتار نامطلوب
- تکلیف درجه‌بندی شده
- آموزش آرمیدگی
- مواجهه تدریجی با موقعیت‌های ترسناک، حساسیت‌زدایی منظم
بیشتر بخوانید: میل جنسی در انسان
راههای از بین بردن و درمان سرد مزاجی زنان
یکی از سوالاتی که برای بعضی مردان در ارتباط با زنان مطرح میشود این است که؛ چگونه زنان سرد مزاج را گرم مزاج کنیم؟ راههای از بین بردن و درمان سرد مزاجی زنان به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند. گروه اول تکنیک‌هایی که هدف آن‌ها شناسایی شناخت‌ها و باورهایی است که احتمالا باعث کاهش میل جنسی می‌شوند و گروه دوم تکنیک‌هایی که مربوط به افزایش میل جنسی در زن و شوهر با تمرکز کردن بر موقعیت‌هایی است که احساسات جنسی را بالا می‌برند. در ادامه بخشی از مداخلات درمانی برای سرد مزاجی زنان آمده است.
- ایجاد خودپنداره و تصویر بدنی مثبت: درمانگران سکس‌تراپ تاکید دارند اغلب زنان سرد مزاج خودپنداره و تصویر بدنی منفی نسبت به خود دارند، زمانی که خانمی احساس دوست نداشتنی بودن یا غیر جذاب بودن داشته باشد، این امر مانع لذت جنسی در او میشود؛ رواندرمانی در این زمینه می‌تواند تاثیرات مفیدی در تغییر خودپنداره و تصویر بدنی داشته باشد.
- تاکید روی خیالپردازی و افکار جنسی مثبت: خیالپردازی‌ها علاوه بر بالا بردن میل جنسی، می‌توانند برای بازداری شناخت‌‌های منفی اضطراب‌آور و تصویر منفی همسر مورد استفاده قرار گیرند. به زنان آموزش داده میشود تا بر خیالپردازی جنسی‌شان تمرکز نموده و حواس‌پرتی و افکار بازدارنده را کنار بگذارند. مواجهه با موضوعات تحریک‌آمیز مانند کتاب ها، تصاویر و کلیپ ها نیز بر افزایش احتمال ایجاد میل جنسی مفید است.
- درمان مشکلات غیر جنسی زناشویی: کیفیت ارتباط عمومی با همسر متغیر روانی بسیار مهمی است که با سرد مزاجی زنان ارتباط مستقیم دارد؛ بنابراین زمانی که زوج شروع به اصلاح ارتباط خود می‌کند به تدریج ارتباط جنسی آن‌ها بهبود پیدا می‌کند؛ اما آنچه زوج درمانگران تاکید دارند فاکتور زمان می‌باشد، گاهی مشکلات ارتباطی به حدی زیاد است که زوج‌ها به تنهایی نمی‌توانند بر مشکلات ارتباطی فائق آیند و یا زمان طولانی برای بهبود روابط وجود دارد و ارتباط پر‌تعارض طولانی مدت باعث میشود رابطه جنسی لطمه‌های جبران ناپذیری خورده و سرد مزاجی زنان به راحتی برطرف نشود. زوج درمانگران افرا کلینیک می‌توانند مسیر بهبود ارتباط زوج‌ها را تسریع کنند.
- درمان اختلال افسردگی: افسردگی به طور کلی در شروع سرد مزاجی جنسی زنان بسیار تاثیر گذار است، چرا که در افسردگی شور زندگی که بخشی از آن در میل جنسی نشان داده میشود به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین یکی از راههای از بین بردن سرد مزاجی در زنان به طور قطع درمان افسردگی است و مشاوران و روانشناسان افرا کلینیک می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
- درمان علایم شدید سندرم پیش از قاعدگی: پی ام اس به طور معناداری با سرد مزاجی در زنان رابطه دارد و درمان این علائم جسمی تاثیر مفیدی در افزایش میل جنسی زنان دارد.
- ارائه اطلاعات جنسی درست: عدم آگاهی مردان از نحوه‌ی ارضا جنسی زنان و عدم بازگو کردن زنان از شیوه ارضا جنسی‌شان فاکتور مهمی در سرد مزاجی زنان است و در صورتی که زوج‌ها در این زمینه آگاهی و مهارت لازم را بدست آورند این آگاهی می‌تواند در از بین بردن سرد مزاجی زنان موثر واقع گردد.
- رواندرمانی: رواندرمانی زنانی که مورد سواستفاده جنسی در دوران کودکی قرار گرفته اند در کاهش سرد مزاجی زنان نقش به سزایی دارد.
- کاهش خستگی: تغییر سبک زندگی بسیار استرس‌زا می‌تواند عامل موثری در درمان سرد مزاجی در زنان باشد.
- روش های درمانی جایگزین و یا تغییر داروهای ضد افسردگی: کاهش میل جنسی از اثرات جانبی کاملاً رایج در درمان مربوط به داروهای ضد افسردگی است به همین دلیل سکس درمانگران توصیه می‌کنند در صورت شدید نبودن افسردگی در زنان سرد مزاج درمان روانشناختی افسردگی در اولویت قرار گیرد.
- امیدوار بودن زنان در تغییر سرد مزاجی فاکتور موثری در درمان سرد مزاجی است چرا که احساس و فکر ناتوان بودن در تغییر میل جنسی پایین از دلایل شایع سرد مزاجی زنان است. تصور اینکه، میل جنسی در خانواده من کم است و من نمی‌توانم در این زمینه کاری کنم، برای تعدادی از زنان یک تجربه بسیار واقعی و دشوار است. داشتن این باور که میل جنسی نمی‌تواند تغییر کند، مانع قابل توجهی در افزایش یا بهبود میل جنسی است.
- اگر زنان به دلیل موقعیت‌ها یا دوره‌های پر‌فشار زندگی، اختلال در تمرکز پیدا کنند، ممکن است میل جنسی آن‌ها کاهش یابد. استرس می‌تواند سطح هورمون جنسی را مختل کند. عروق در زمان استرس باریک شده و باعث محدود شدن جریان خون و سرد مزاجی در زنان میشود. مشکلات ارتباطی، مواجهه با مرگ یکی از عزیزان، نگرانی‌های مالی، نوزاد تازه متولد شده یا وظایف شغلی سنگین از جمله مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند تمایل به رابطه جنسی را بسیار تحت تأثیر خود قرار دهد.
شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان سرد مزاجی از متخصصین زوج درمانگر افرا کلینیک راهنمایی بگیرید.
چه زنانی بیشتر در معرض ابتلا به سرد مزاجی هستند
به طور کلی دو مدل از زنان، که به آن‌ها"مضطربان جهانی" و "شاکیان جنسی" گفته میشود، بیشتر در معرض مبتلا به سرد مزاجی هستند
"مضطربان جهانی" زنانی هستند که ابراز تمایل جنسی کم و رضایت پایین از رابطه دارند.
گروه دوم، "شاکیان جنسی"، مشابه گروه مضطربان جهانی هستند، با این تفاوت که نارضایتی از رابطه‌شان بیشتر از نارضایتی از رابطه جنسی‌شان است.
بیشتر بخوانید: عوارض نداشتن رابطه برای زنان متاهل
روش‌های پیشگیری از بیمیلی جنسی زنان
ابتدا باید این نکته را در نظر داشته باشیم که علت سرد مزاجی در زنان بیشتر از نظر روانشناختی است. در بیشتر مواقع، علل کمی میل جنسی با آزمایشات پزشکی یا آزمایشگاهی آشکار نمی‌شود.
هیچ قرص جادویی برای بازیابی میل جنسی در زنان وجود ندارد. موثرترین راه درمان سرد مزاجی، پیشگیری از کم شدن میل جنسی در زنان می‌باشد برای این مسئله شما می‌توانید از روش‌های زیر برای پیشگیری از بی میلی جنسی استفاده کنید:
- ایجاد ارتباط صمیمی
- آموزش زنان و مردان در مورد نحوۀ تحریک بخش‌های جنسی بدن زنان است.
- در واقع بهترین روش پیشگیری از بیمیلی زنان در رابطه، کمک گرفتن از مشاور زوج و یا روانشناس بالینی قبل از این که آن به یک مسئله بغرنج در زندگی زناشویی تبدیل گردد. مشاورین سکس‌تراپ یا زوج درمانگر می‌توانند شما را در زمینه حل تعارضات آشکار، نزاع بر سر قدرت یا سایر مشکلات بین فردی راهنمایی کنند.
- از آنجا که افسردگی دلیل شایع کاهش میل در زنان است، درمان افسردگی یکی دیگر از راههای پیشگیری مهم در سرد مزاجی در زنان است.
- درمان‌های روانشناختی مشکلات روان، مانند درمان شناختی-رفتاری، در بسیاری از موارد به اندازه دارو درمانی موثر بوده و با عوارض جانبی همچون کاهش میل جنسی همراه نیست. شما می‌توانید از متخصصان افرا کلینیک در این زمینه مشاوره دریافت کنید.
عوارض سرد مزاجی زنان در روابط زناشویی
- خیانت
اولین عارضه سرد مزاجی زنان احتمال وقوع خیانت یا روابط فرازناشویی است. وقتی زن و شوهر اشتیاق جنسی به هم ندارند و جاذبه جسمی بین آن‌ها وجود نداشته باشد، ممکن است شکافی ایجاد شود که دیگران بتوانند آن را پر کنند. اگر افراد در این شرایط به شخصی برخورد کنند که واقعاً آن‌ها را جذب کند، کشش جنسی ممکن است چنان شدید باشد که باعث شود افرادی که حتی بسیار مقید به چهار چوب‌های اخلاقی نیز هستند دچار خیانت به همسر خود شوند.
- عدم تاب‌آوری در برابر مشکلات
دومین آسیب سرد مزاجی زنان کم شدن تحمل در برابر مشکلات است. در صورت عدم وجود جاذبه جسمی، فضای پذیرش خطا یا اشتباه در رابطه کمتر است. اگر مشکلی پیش بیاید، کل رابطه خیلی زود سرد شده و در معرض بحران قرار می‌گیرد. جاذبه جنسی مثل چسب ازدواج می‌ماند و نبودن آن باعث علت سرد شدن زن در رابطه زناشویی می شود.
- فاصله عاطفی گرفتن از هم
تاکتیکی که افراد معمولا در برابر دوری از صمیمیت به کار می‌برند، فاصله‌گیری عاطفی است. معمولاً برای زوج‌ها یافتن کارهایی که بتوانند انجام دهند تا از هم فاصله بگیرند زیاد سخت نیست. به عنوان مثال، مردان دائماً در محل کار خود داوطلب کار اضافی می‌شوند تا از رابطه جنسی با همسرشان دوری کنند. زنان شکایت‌هایی در مورد زمان رابطه جنسی دارند مثلا زنی ادعا می‌کرد که فقط صبح می‌خواهد رابطه جنسی داشته باشد، اما شوهرش به سختی وقت دوش گرفتن و رسیدن به موقع کار را دارد. فاصله عاطفی یکی دیگر از راهکارهایی است که غالباً توسط زنان و مردان سرد مزاج استفاده میشود که میل جنسی به نزدیک بودن به شریک جنسی خود را ندارند.
- سواستفاده
وقتی افراد احساس می‌کنند در رابطه‌ای که نیازهای آن‌ها برآورده نمی‌شود گیر افتاده اند، ممکن است تمایلات سواستفاده کننده‌ای از خود نشان دهند. گویی آن‌ها شریک زندگی خود را مسئول بدبختی خود می‌دانند. این سواستفاده ممکن است سواستفاده کلامی یا رفتاری از شریک جنسی خود باشد.
- طلاق
دیر یا زود، اگر یکی از طرفین از رابطه جنسی راضی نباشد، رابطه زناشویی به خطر می‌افتد. گرچه وجود مشکلات حل نشده در طولانی مدت ریسک طلاق را بالا می‌برد، اما به خصوص برای زن و شوهرهایی که از نظر جسمی و جنسی فاقد جاذبه برای هم هستند، این موضوع امری بدیهی است.
بیشتر بخوانید: مشاوره خانواده
اثرات سن بر میل جنسی
تغییرات جسمی همراه با افزایش سن لزوماً منجر به کاهش میل و عملکرد جنسی نمی‌شود. سطح فعالیت جنسی در طول زمان متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله سلامت جسمی و روانی، علاقه شخصی به فعالیت‌های جنسی، راحتی با رابطه جنسی و وضعیت روابط صمیمی بستگی دارد. از عوامل اثرگذار بر عملکرد جنسی در سالمندی می‌توان به مشکلات سرد مزاجی زنان یائسه، اختلال در نعوظ و سایر تغییرات مربوط به سن، مانند عوارض جانبی ناشی از بیماری‌های مزمن سلامتی مثل دیابت و داروهایی مثل فشار خون اشاره کرد. نگرش‌ها و افسانه‌های فرهنگی منفی نیز می‌تواند در میزان و رضایت فعالیت‌های جنسی زنان یائسه و یا مسن بسیار تاثیرگذار باشد. تحقیقات نشان داده بر خلاف باور عامیانه زنان بعد از یائسگی میل جنسی‌شان افزایش می یابد که از دلایل مهم آن از بین رفتن ترس از بارداری و تلاش برای نگه داشتن فاکتورهای جوانی می باشد و در بیشتر مواقع در صورت وجود سرد مزاجی زنان یائسه با مراجعه به مشاور قابل حل می‌باشد و غالباً با تغییر در نگرش، باورها و استفاده از روش‌های درمانی مناسب برطرف میشود.
سوالات رایج در ارتباط با کاهش میل جنسی زنان
- آیا داشتن رابطه جنسی بیشتر باعث کاهش میل جنسی میشود؟
به طور کلی نه. کیفیت و احساس فرد مهم‌تر از تعداد دفعات برقراری رابطه است. صمیمیت باعث میشود شما احساس خوبی داشته باشید و ارتباط خود را با شریک زندگی خود بهبود ببخشید. احساس سختی و یا الزام و تحمیل از دلایل کاهش میل جنسی است.
- آیا میل جنسی من طبیعی است؟
تعداد رابطه جنسی و میل به رابطه جنسی معیار استاندارد بیرونی ندارد و تنها زمانی غیر طبیعی است که باعث مشکلاتی در عملکرد زندگی فردی و زناشویی فرد گردد. سطح میل جنسی به دلایل مختلف می‌تواند تغییر کند و کاهش میل جنسی در صورتی که هر دو نفر شبیه هم باشند لزوماً باعث مشکل نمی‌شود.
- چرا من دیگر جذب شریک زندگی ام نمی‌شوم؟
در حالی که نوسان میل جنسی در بسیاری از روابط طولانی تا حدی طبیعی است، مشاوران زوج معتقدند که خشم و دلخوری، اصلی‌ترین دلیل سرد مزاجی زنان است. عصبانیت از همسر به دلیل انتقاد شدید، کنترل شدید یا منفعل بودن زیاد در طولانی مدت باعث بی‌توجهی به نیازهای همدیگر شده و این عامل مهمی در کاهش میل جنسی و عدم علاقه به داشتن رابطه جنسی با همسر می باشد.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
