دوره‌های زندگی انسان، در چرخه زندگی، یعنی از تولد تا مرگ، هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار است. اکثر روانشناسان و پژوهشگران حوزه روانشناسی معتقدند که دوره کودکی و نوجوانی از مهم‌ترین دوره‌های زندگی بشر است و دوره «شدن» نامیده می‌شود. این امر بدین معنا است که شخصیت انسان در دوره کودکی شکل گرفته و این شدن و تحول کیفی در دوره‌های مختلف بعدی تکامل می‌یابد.
در میان عوامل اجتماعی زیادی که در تحول کودک سهم دارند، خانواده بدون شک دارای اهمیت زیادی است. مسلما در تعیین رفتار بارز و آشکار کودك، واکنش‌های عاطفی، ادراك، نگرش‌ها و ارزش‌های او، خانه و خانواده از اهمیت خاصی برخوردار است. خود دوست داری و احساس ارزشمندی کودك از نگرش اعضای خانواده نسبت به او نشأت می‌گیرد؛ بنابراین آثار و نفوذ خانواده در رشد کودک بی‌شمار است.
عوامل خانوادگی احتمالا بر ظرفیت کودک در رویارویی با استرس یا فشارهای روانی اثر دارد. داغ‌دیدگی، جدایی، طلاق و منازعات زناشویی از جمله استرس‌های شناخته شده دوران کودکی هستند که سلامت روان کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. کودکانی که از خانواده‌های آشفته و یا طلاق‌گرفته می‌آیند، داراي میزان بالاتری از مشکلات رفتاری و عاطفی هستند.
فرآیند طلاق، معمولا وقایع متعدد تنش‌زایی را به دنبال دارد و این وقایع تنش‌زا به نوبه خود خطر پیامدهای منفی عاطفی، رفتاری و بهداشتی را برای بچه‌ها افزایش می‌دهد. اولین اثرات منفی طلاق ممکن است سال‌ها پیش از جدایی نهایی و یا طلاق قانونی، رخ دهند. به علاوه تعارض‌های آشکار والدین ممکن است در بچه‌ها منجر به مشکلات رفتاری شود که به عنوان اثرات اولیه طلاق به حساب می‌آید. احتمال دارد این اثرات در دوره جوانی، زمانی که فرزندان قصد ازدواج دارند، برای آنها مشکل ایجاد کند.
در این مقاله از سایت افراکلینیک به موضوع ازدواج با فرزند طلاق و اینکه آیا چنین ازدواجی می‌تواند موفق باشد یا نه پرداخته‌ایم. پیشنهاد می‌شود این مقاله را مطالعه کنید.
ازدواج و طلاق هر دو جز تجربه‌های رایج هستند. ازدواج‌های سالم برای سلامت روانی و جسمی زوج‌ها و همچنین کودکان مفيد هستند. رشد كردن در خانه‌ای شاد از کودکان در برابر مشکلات روانی، جسمی، آموزشی و اجتماعی محافظت می‌کند. از طرفی طلاق والدین پیامدهای منفی بر سازگاری روانی-اجتماعی کودکان و نوجوانان دارد؛ این در حالی است که بعضی از فرزندان با این شرایط سازگار خواهند شد.
مواردی از آسيب‌های احتمالی طلاق بر روی فرزندان:
- ايجاد عقده‌هاي رواني براي فرزندان
- افزایش اضطراب از دست دادن، ترس، خشم، تحریک‌پذیری
- اضطراب و افسردگی
- فرار از حل مسئله
- ایجاد زمینه‌های وسواس در دختران و پسران
- به وجود آوردن زمینه‌های اختلال‌های روانی
- احتمال افزايش گرايش فرزندان به رفتارهای پرخطر و بزهکاری
- فقدان سبک زندگی سالم
- احساس گناه و وجود کمبودهای عاطفی
- بدبینی نسبت به پدر و مادر
- آسیب به اعتماد به نفس و عزت نفس
- مشکلات تحصیلی.
باید در نظر داشته باشید که موارد ذکرشده ممکن است رخ دهد یا ندهد؛ اما لازم است نسبت به احتمال وجود آنها آگاه باشید. این موارد می‌توانند سبب مشکلات ارتباطی-عاطفی بعدی در فرزندان طلاق شوند.
مهم‌ترین نکته هنگام ازدواج با شخصی که همچون موقعیت پر استرسی را پشت سر گذاشته است، این است که بررسی‌های لازم را در مورد وجود یا عدم وجود موارد بالا انجام دهید. بهتر است این بررسی‌ها زیر نظر متخصصین حوزه روانشناسی و مشاوره صورت گیرد.
مزایا و معایب ازدواج با فرزند طلاق
طلاق یک تجربه عاطفی است که مجموعه‌ای از احساسات و عواطف متضاد را به همراه دارد و زمانی که با این احساسات به طور سالم و حمایتی برخورد نشود، می‌تواند مشکلاتی را در زندگی فرزندان ایجاد کند. بعضی از فرزندان به دلیل عوامل محافظت‌کننده‌ای که وجود دارد، با این شرایط سازگار می‌شوند و حتی مهارت‌هایی را نیز کسب می‌کنند. برخی دیگر به دلیل عوامل مخرب طلاق که دست به دست هم می‌دهند، در این شرایط دچار مشکلات زیادی می‌شوند؛ از این رو ازدواج با این افراد می‌تواند دو پیامد متفاوت داشته باشد.
معایب ازدواج با فرزندان طلاق
- کاهش اعتماد: طلاق والدین اوضاع را براي فرزندان هنگام رسیدن به سن بلوغ و ایجاد روابط عاشقانه پیچیده می‌کند. فرزندان طلاق از طرد شدن هراس دارند و فقدان اعتماد، اغلب مانع عمیق شدن روابط آنها می‌شود.
- تردید در ازدواج: افرادی که در خانواده‌های طلاق‌گرفته بزرگ شده‌اند، نگرش مثبت کمتری نسبت به ازدواج دارند. این امر در مورد ازدواج منجر به کاهش تعهد به روابط عاشقانه می‌شود که به نوبه خود با کیفیت پایین رابطه مرتبط است.
- پذیرش نسبت به طلاق: این فرزندان نگرش مثبت‌تری نسبت به طلاق دارند و کمتر معتقدند که ازدواج پایدار و دائمی است و بر تعهد زناشویی مادام‌العمر پافشاری کمتری دارند.
- رفتار زناشویی: طلاق والدین ممکن است با کیفیت زناشویی پایین‌تر فرزندانشان همراه باشد. مسلما کودکی که پدری در دسترس داشته باشد، چه در سال‌های اول زندگی و چه در سال‌های نوجوانی، در بزرگسالی همراه‌تر و مسئولیت‌پذیرتر است.
- الگوی نامناسب: از آن‌جایی که والدین تعارض‌های شدیدی را تجربه کرده و ممکن است جلوی فرزندان این اختلاف‌ها و دعواها را نشان داده باشند، فرزندان کمتر الگوی مناسب از رفتارهای زناشویی و مهارت‌های ارتباطی را دیده‌اند. احتمال دارد که بچه‌های طلاق در مهارت‌های ارتباطی و زندگی به خوبی عمل نکنند و هنگام مواجهه با چالش‌های زندگی زناشویی، از حل مسئله فرار کنند.
مزایای ازدواج با فرزند طلاق
- یادگیری مهارت‌ها: به دلیل تجربه ناکامی‌های مختلف در زندگی، فرزندان ممکن است راهی برای رابطه بهتر پیدا کرده و مهارت‌هایی را بیاموزند.
- انتخاب دقیق‌تر: این افراد احتمال دارد که در فرآیند انتخاب همسر با دقت بیشتری عمل کنند؛ زیرا نمی‌خواهند سرنوشت والدین خود را تکرار کنند.
- کمک از متخصصین: برخی از بچه‌های طلاق، با توجه به شرایط پر استرس و سختی که دارند، بیشتر به سمت دریافت کمک از متخصصین می‌روند؛ بنابراین در فرآیند درمان خیلی از مسائل خود را حل می‌کنند.
- یادگیری راهبردهای مقابله‌ای: طلاق باعث ایجاد تغییر می‌شود و فرزندان در صورتی که شخصیت انعطاف‌پذیری داشته باشند، راهبردهای مقابله‌ای را برای مقابله با آن تغییر و هر نوع تغییر دیگری در زندگی ایجاد می‌کنند. به شرطی که هر دو والد گام بردارند و حمایت لازم را از فرزندانشان داشته باشند.
- توجه بیشتر هر دو والد: معمولاً یکی از والدین کمی بیشتر از دیگری با فرزندان وقت می‌گذراند؛ در کمک به انجام تکالیف، رفتن به خرید، شرکت در جلسات مدرسه یا صحبت کردن، هر دو والدین تمایل دارند بعد از طلاق بیشتر درگیر شوند در نتیجه گاهی طلاق باعث می شود رابطه والدین با فرزندشان بهتر شود.
- افزایش همدلی: بسیاری از فرزندان با دیدن طلاق والدین خود، از تجربیات آنها استفاده می‌کنند و آن را در موقعیت‌های دیگر به کار می‌برند؛ بنابراین اگر آنها ببینند که شريك زندگيشان در شرايط سختی است، اغلب همدلي بیشتری خواهند داشت. در نتیجه، احتمال بیشتری وجود دارد که در صورت نیاز به آنها کمک و حمایت کنند.
چه خانم‌هایی می‌توانند ازدواج با پسری که فرزند طلاق است داشته باشند؟
طبق مطالبی كه در ازدواج با فرزندان طلاق مطرح شد، هنگام تصميم برای ازدواج با اين افراد بايد مزايا و معايب ذكرشده را در نظر گرفت. اگر به عنوان یک خانم قصد ازدواج با پسری از خانواده طلاق را دارید باید از آسیب‌های احتمالی که این افراد ديده‌اند آگاه باشيد. در بيشتر موارد اين آسيب‌ها با فرآيند درمان روانشناختی قابل حل است؛ اما تا زمانی كه حل نشده باشد، همواره احتمال بروز خطر از بين رفتن رابطه وجود دارد.
طبق آمار احتمال پرخاشگری در مردان بیشتر از زنان است. پسران خانواده طلاق نیز احتمال بیشتری دارد که رفتار پرخاشگری را بروز دهند. همچنین بزهکاری و اقدام به رفتارهای پرخطر نیز در این جنس بیشتر گزارش شده است.
به طور کل در هر دو جنس لازم است مهارت‌های زندگی و ارتباطی فراگرفته شود. در رابطه با فرزندان طلاق به کار بردن این مهارت‌ها از اهميت ويژه‌ای برخوردار است.
چه مردانی می‌توانند ازدواج با دختری که فرزند طلاق است داشته باشند؟
اعتماد در بین دختران خانواده طلاق بیشتر آسیب دیده است؛ بنابراین باید توجه داشته باشید که به احتمال زیاد این افراد به طرد و بی‌توجهی حساس‌تر هستند. همچنین برخی از اختلال‌های روانی در زنان بیشتر از مردان شایع است (به عنوان مثال اختلال وسواس)؛ بنابراین نسبت به این علائم آگاه و هشیار باشید.
به طور کل باید در امر ازدواج به شکلی دقیق تمامی ابعاد فرد مقابل خود را بررسی کنید؛ اما در خصوص فرزندان طلاق این امر کمی حساس‌تر است و باید شما هم مهارت‌های زندگی و ارتباطی خود را تقویت کنید.
آیا ازدواج با فرزند طلاق، ازدواج موفقی خواهد بود؟
پاسخ به این سوال قطعی نیست؛ یعنی احتمال هر پیامدی وجود دارد. در صورتی که فرزند طلاق از عوامل محافظت‌کننده قوی برخوردار باشد، قطعا در ارتباط با شریک زندگی خود منعطف و همدل خواهد بود و در نهایت ازدواج موفقی خواهد داشت. باید توجه داشته باشیم که صرفا «طلاق» نمی‌تواند منجر به ازدواج ناموفق در بچه‌های طلاق شود. عواملی مثل مشاجره والدین در حضور فرزندان، جنسیت، شخصیت و ... می‌توانند در میزان آسیب‌پذیری تاثیر بگذارد.
در یک زندگی مشترک هر دو طرف باید از مهارت‌ها و شرایطی برخوردار باشند تا یک ازدواج موفق داشته باشند. برای بررسی اینکه آیا شرایط لازم برای ازدواج موفق را دارید یا نه، می‌توانید برای مشاوره ازدواج از متخصصین افرا کلینیک کمک بگیرید.
افراکلینیک چه خدمات مشاوره‌ای برای ازدواج با فرزندان طلاق دارد؟
در جلسات مشاوره ازدواج حضوری و آنلاین به جای قضاوت درباره شما یا انتخاب طرف مقابل، با شخص سومی روبه‌رو خواهید شد که می‌داند شما و طرف مقابلتان چقدر در رابطه‌تان، مستاصل شده‌اید. مشاور با نگاه بی‌طرفانه، محیط امنی را برای هر دوی شما فراهم می‌کند تا بتوانید بدون ترس احساسات خود را ابراز کرده و یاد بگیرید چگونه به صحبت‌های طرف مقابلتان گوش دهید.
رسیدن به این درک که هیچ یک از شما "آدم بدِ" رابطه نیستید، و اينكه طلاق والدین لزوما منجر به ازدواج ناموفق فرزندان آنها نخواهد شد. اين امر کمک می‌کند تا پس از عبور از مرحله اول رابطه عاشقانه، در چالش‌ها و فراز و نشیب‌های رابطه، صبر و همدلی بیشتری داشته باشید. در این مسیر یاد می‌گیرید به جای ایجاد تغییر در شریک زندگیتان و همسو کردن او با مسیر رشد فردی خود، برای درک بهتر او و توضیح شرایط خود برای رسیدن به صمیمیت بیشتر، تلاش کنید.
به طور کلی می‌توان گفت، هدف از مشاوره ازدواج صرفا یافتن نقاط مشترک بین زوجین نیست، بلکه یافتن عوامل هشدار دهنده مانند هر آنچه كه پیش‌تر ذکر شد و میزان و شدت هر یک از آن ها در زوجین است. مشاور پس از شناسایی این عوامل و با توجه به خاص بودن ویژگی‌های هر فرد و بررسی شرایط آنها، در صدد اصلاح و حل این عوامل هشداردهنده برمی‌آید.
