اختلال مسخ شخصیت حالت تغییریافته‌ای از خودآگاهی و هویت است که منجر به احساس جدایی از خود، یا قطع ارتباط با خود، محیط اطراف و یا هر دو می‌شود. اغلب به عنوان یک احساس غیرواقعی بودن یا جدا شدن از بدن احساس می‌شود. احساس گسستگی می‌تواند در اثر استرس شدید یا با تجربه یا مشاهده وقایع آزاردهنده ایجاد شود و در چنین شرایطی، به ویژه زمانی که گذرا باشد، می‌تواند طبیعی باشد. اکثریت بزرگسالان حداقل یک مورد از این قبیل شرایط را تجربه کرده‌اند و چنین دوره‌هایی پاسخی عادی به تهدیدهای طاقت‌فرسا محسوب می‌شوند.
اپیزودهای مسخ شخصیت/محرومیت (DP/DR) نیز در بسیاری از شرایط روانپزشکی، به ویژه اختلال هراس و اختلال اضطراب اجتماعی رخ می‌دهد، و همچنین ممکن است به عنوان عوارض جانبی مواد مخدر مانند حشیش رخ دهد. اختلال مسخ شخصیت، معمولاً تنها در صورتی تشخیص داده می‌شود که چنین احساس‌های جداشدگی مکرراً تکرار شوند یا مزمن باشند، باعث ناراحتی و اختلال در کیفیت زندگی فرد شوند. مطالعات نشان می‌دهد که 8.8 تا 2.8 درصد از جمعیت در ایالات متحده و جاهای دیگر در دوره‌ای از زندگی خود به این اختلال مبتلا بوده‌اند.
برخلاف سایر اختلالات روان پریشی، افراد مبتلا به اختلال مسخ شخصیت می‌دانند که تجربیات آن‌ها از جدا شدن واقعی نیست. این امر باعث می‌شود که آن‌ها در مورد سلامت روان خود احساس نگرانی کنند.
برای دریافت مشاوره فردی انلاین می توانید با مشاوران افراکلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
اختلال مسخ شخصیت چیست؟
اختلال مسخ شخصیت زمانی اتفاق می‌افتد که احساس کنید از افکار، خود، بدن یا هر دوی آن جدا شده‌اید. این دوره‌ها شبیه به این است که گویی از بیرون از بدنتان شاهد رویدادهای اطرافتان هستید. درواقع در طول یک تجربه آسیب‌زا مانند تصادف، فاجعه و بلایا جدا شدن از خود می‌تواند به فرد کمک کند تا آنچه را که در تحمل آن بسیار دشوار است، تحمل کند. در موقعیت‌هایی مانند این، فرد ممکن است خاطرات مربوط به مکان، شرایط یا احساسات در آن رویداد طاقت‌فرسا را از بین ببرد و از نظر ذهنی از ترس، درد و وحشت فرار کند.
زنان دو برابر مردان تحت تأثیر این اختلال قرار می‌گیرند و بیشتر افراد علائم را در دوران کودکی تجربه می‌کنند و میانگین سن شروع آن 16 سالگی است. کمتر از یک پنجم افرادی که با اختلال مسخ شخصیت زندگی می‌کنند، اولین علائم خود را بعد از 20 سالگی نشان می‌دهند و تشخیص برای افراد بالای 40 سال غیرمعمول است.
بیشتر بخوانید: سادومازوخیسم
درمان قطعی مسخ شخصیت (درمان مسخ شخصیت / آیا مسخ شخصیت درمان دارد؟)
آیا مسخ شخصیت درمان دارد؟ بله و معمولا شامل رواندرمانی است. رواندرمانی به افراد کمک می‌کند تا بر فرآیند تجزیه و علائم کنترل داشته باشند. هدف درمان کمک به ادغام عناصر مختلف هویت است. درمان ممکن است شدید و دشوار باشد؛ زیرا شامل یادآوری و کنار آمدن با تجربیات آسیب‌زای گذشته است.
درمان مسخ شخصیت شامل درمان شناختی-رفتاری و رفتاردرمانی دیالکتیکی است. هیپنوتیزم نیز درمان موثر و رایجی است.
در درمان شناختی-رفتاری برخی تکنیک‌ها آموزش داده می‌شوند که شامل موارد زیر است:
تکنیک‌های زمینه‌سازی: در این تکنیک از حواس استفاده می‌کنند تا به شما کمک کنند تا با واقعیت ارتباط بیشتری داشته باشید - مثلاً پخش موسیقی با صدای بلند برای درگیر کردن شنوایی، یا نگه داشتن یک تکه یخ برای احساس ارتباط با این حس.
تکنیک‌های روان‌پویشی: در این تکنیک‌ها که بر روی کار کردن از طریق درگیری‌ها و احساسات منفی که افراد تمایل دارند از آن جدا شوند، و ردیابی لحظه به لحظه (تمرکز بر آنچه در آن لحظه اتفاق می‌افتد) همراه با برچسب‌گذاری تفکیک و تأثیر تمرکز می‌کنند.
علائم اختلال مسخ شخصیت
علائم مسخ شخصیت عبارتند از:
- فرد احساس کند افکار، احساسات، بدن یا قسمت‌هایی از بدن خود را از بیرون می‌بیند.
- فرد احساس کند شبیه ربات است و کنترلی بر گفتار و نحوه حرکت خود ندارد.
- فرد احساس کند بخشی از بدن او شکل نامناسبی دارد، برای مثال پاهای او پیچ‌خورده است یا بزرگتر از حد معمول است.
- بی‌حسی عاطفی و فیزیکی حواس در پاسخ به دنیای اطراف.
- فرد احساس کند خاطراتش برای او نیست و هیچ حسی نسبت به آن نداشته باشد.
بیشتر بخوانید: اختلال شخصیت
علائم اختلال مسخ شخصیت در dsm-5
علائم اختلال مسخ شخصیت در dsm-5 به صورت تخصصی‌تر مطرح شده است.
- آلکسی‌تایمیا یا ناتوانی در تشخیص یا توصیف احساسات
- احساس بی‌حسی فیزیکی نسبت به احساسات
- احساس ربات بودن یا ناتوانی در کنترل گفتار یا حرکت
- احساس عدم ارتباط با بدن، ذهن، احساسات
- ناتوانی در پیوند دادن احساسات به خاطرات یا «مالک شدن» خاطرات خود به عنوان تجربیاتی که برایشان اتفاق افتاده است.
- این حس که بدن و اندام شما دچار اختلال شده‌اند (متورم یا منقبض شده‌اند)
- این حس که سر شما در پنبه پیچیده شده است
- اپیزودهای مداوم یا مکرر مسخ شخصیت
- درک فرد مبنی بر اینکه آنچه احساس می‌کند واقعی نیست
- ناراحتی یا اختلال قابل توجه در عملکرد اجتماعی یا شغلی ناشی از علائم
علت مسخ شخصیت
افراد مبتلا به اختلال مسخ شخصیت در زندگی خود آسیب‌های سختی را تحمل کرده‌اند، از جمله:
- آزار عاطفی یا فیزیکی یا بی‌توجهی در دوران کودکی،
- مرگ غیرمنتظره یکی از عزیزان،
- شاهد خشونت خانگی بودن،
- استرس شدید، اضطراب و افسردگی
- کمبود بیش از حد خواب یا محیط بیش از حد تحریک‌کننده
عوامل خطر اختلال مسخ شخصیت
برخی افراد نسبت به سایرین در برابر اختلالات روانپزشکی آسیب‌پذیرتر هستند. به عنوان مثال، زنان بیش از مردان احتمال دارد که مبتلا به اختلال مسخ شخصیت شوند. عواملی که اضاع این اختلال را بدتر می‌کنند:
- سابقه مصرف تفریحی مواد مخدر
- تمایل ذاتی به اجتناب یا انکار موقعیت‌های دشوار
- مشکل در سازگاری با شرایط سخت افسردگی یا اضطراب، به ویژه افسردگی شدید یا طولانی‌مدت یا اضطراب همراه با حملات پانیک
- تجربه یا مشاهده یک رویداد آسیب‌زا
- سوءاستفاده در کودکی یا بزرگسالی
- استرس شدید در هر زمینه‌ای از زندگی
بیشتر بخوانید: اختلال چند شخصیتی
نتیجه‌گیری
احساس گذرای مسخ شخصیت رایج است و همیشه دلیلی برای نگرانی نیست. اما احساس مداوم یا جدی جدایی و تحریف محیط اطراف شما می‌تواند نشانه‌ای از اختلال مسخ شخصیت - عدم‌واقعیت یا بیماری جسمی یا روانی دیگری باشد. اگر علائمی که پیش‌تر در بالا گفته شد را دارید به پزشک مراجعه کنید.
