تغییر و تحولات و دگرگونی همیشه جزء ثابت و اجتناب‌ناپذیر محیط پیرامون ما بوده و هست. اگرچه ما انسان‌ها همواره به دنبال ایستایی و ایجاد شرایط باثبات و پایدار هستیم اما در عمل در بسیاری از موارد با تغییرات گسترده رو به رو می‌شویم. بنابراین برای اینکه این تغییرات آرامش و تمرکز ما را از بین نبرند و بتوانیم مجددا به مسیر اصلی خود بازگردیم و اهدافمان را دنبال کنیم نیاز داریم تا با تغییرات به شکل سالمی رو به رو شویم. مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری به شما کمک می‌کند تا با تغییرات زندگی راحت‌تر کنار بیایید و بتوانید به مسیر خود ادامه دهید. برای آشنایی بیشتر با این مهارت با افراکلینیک همراه باشید.
برای دریافت مشاوره فردی می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل فرمایید.
021-44273757 ، 021-44273767
انطباق پذیری چیست؟
وقتی اسم مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری را می‌شنویم ممکن است این سوء تفاهم برایمان ایجاد شود که سازگاری به معنای پذیرش منفعلانه است و افراد سازگار هیچ وقت هیچ اعتراضی نمی‌کنند. این تصور همیشه درست نیست. انطباق‌پذیری به معنای پذیرش تغییرات ایجاد شده در شرایط مختلف زندگی است. این تغییرات می‌تواند در زندگی فردی، اجتماعی یا حتی در زندگی شغلی شما اتفاق بیفتد. انطباق‌پذیری به شما کمک می‌کند تا بتوانید شرایط موجود را به درستی ارزیابی کنید و با توجه به شرایط موجود نقش و وظایف خود را تغییر دهید. بنابراین انطباق‌پذیری یعنی بتوانید به رویدادهای متغیر در زندگی شغلی یا فردی واکنش موثر نشان بدهید.
بهتر است بدانید مهارت انطباق‌پذیری و سازگاری سه مولفه مهم دارد. این سه مولفه عبارت است از:
انعطاف‌پذیری شناختی
انعطاف‌پذیری شناختی یعنی بتوانیم از قالب‌های فکری متفاوت و راهبردهای مختلف استفاده کنیم.
انعطاف‌پذیری احساسی
انعطاف‌پذیری احساسی یعنی بتوانید با هیجانات منفی کنار بیایید و آن ها را بپذیرید.
انعطاف‌پذیری نهادی یا انعطاف‌پذیری بر مبنای شخصیت
انعطاف‌پذیری نهادی یعنی توانایی واقع‌بینی، خوشبین بودن و ماندن در زمان حال است.
مزایای انعطاف پذیری و سازگاری
از آنجایی که تغییر و تحول جزئی از روند زندگی بوده و نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم بنابراین ناچاریم مهارت انعطاف‌پذیری و سازگاری را در خود تقویت کنیم. مهم‌ترین مزایای مهارت سازگاری و انعطاف‌پذیری عبارت است از:
- تصمیم‌گیری صحیح و منطقی در مواقع بحرانی
- غلبه بر احساسات منفی و مدیریت هیجانات
- ارتباط بین فردی موثر در محیط شغلی و مدیریت صحیح تعارضات
- انتخاب بهترین گزینه موجود و اقدام سریع و موثر
- تاب آوری در شرایط بحرانی
موارد ذکر شده خلاصه‌ای از مهم‌ترین مزایای مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری است. به طور کلی مهارت سازگاری شما را در مواقع بحرانی و هنگام بروز چالش‌های جدی در زندگی به نحوه مطلوب واکسینه کرده و می‌توانید با مدیریت صحیح هیجانات منفی دوباره به مسیر قبلی خود بازگردید.
ویژگی‌ها و مهارت‌های فرد انطباق‌پذیر و سازگار با محیط
مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و صفات شخصیتی در شکل‌گیری مهارت سازگاری و انطباق نقش دارند. مطالعات و تحقیقات نشان داده است که افراد سازگار و انطباق‌پذیر مهارت حل مسئله دارند و به جای تمرکز بر نگرانی‌ها و شرایط غیرقابل کنترل بر آنچه که می‌توانند انجام دهند متمرکز می‌شوند. افراد سازگار تفکر خلاقانه داشته و در مواقع بحران سعی می‌کنند به دنبال راه‌حل‌های جدید و ابتکاری باشند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های افراد سازگار توانایی مدیریت هیجانات منفی است. مدیریت هیجانات منفی لزوما به این معنا نیست که افراد سازگار و انطباق‌پذیر هیچ وقت خسته، غمگین یا ناامید نمی‌شوند. این احساسات عمومی بوده و بخشی از ماهیت انسانی ما هست ولی افراد سازگار و انطباق‌پذیر می‌توانند به خوبی این هیجانات را مدیریت کرده و خود را آرام کنند.
یکی دیگر از ویژگی‌های افراد سازگار و انطباق‌پذیر توانایی حل تعارض و مذاکره است. وقتی اسم مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری را می‌شنویم ممکن است این سوء تفاهم برایمان ایجاد شود که سازگاری به معنای پذیرش منفعلانه است و افراد سازگار هیچ‌وقت هیچ اعتراضی نمی‌کنند. این تصور همیشه درست نیست. افراد سازگار به خوبی می‌دانند که تعارض و اختلاف نظر بخش اجتناب‌ناپذیری از روابط انسانی است بنابراین تعارضات آن‌ها را آشفته نمی‌کند بلکه سعی می‌کنند تا با استفاده از مهارت حل تعارض و مذاکره روابط خود را بهبود ببخشند و به اهداف خود برسند.
نقش سازنده سازگاری و یا همان انطباق‌پذیری در محیط کار
تغییر و تحولات گسترده در دنیای امروز آنچنان با شتاب پیش می‌رود که ناگزیر کسب و کارهای متعدد را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین هر روز احتمال دارد که در محل کار خود به عنوان یک کارفرما، مدیر یا کارمند با بخشنامه‌ها، دستور العمل‌های جدید و ... رو به رو شوید. نوسانات بازار و اتفاقات سیاسی روند فروش یا انتخاب مشتری‌ها را تغییر داده و شما ناچار می‌شوید تغییراتی در شیوه مدیریتی و کسب و کار خود ایجاد کنید. همه این تغییرات مسلما اضطراب و استرس زیادی را به شما وارد می‌کند و یا ممکن است دچار احساس خشم شوید. مهارت سازگاری و انطابق‌پذیری دقیقا در این لحظات حساس و بحرانی به کمک شما می‌آید تا بتوانید اضطراب خود را مدیریت کنید، تصمیم‌گیری صحیح داشته باشید و شرایط باثباتی در محیط شغلی خود ایجاد کنید.
کاربرد انعطاف و تطبیق‌پذیری در زندگی فردی
به طور کلی انسان‌ها موجودات اجتماعی بوده و حتی در زندگی فردی نیز نیازمند تعامل با محیط پیرامون خود هستند. و محیط پیرامون ما به طور اجتناب‌ناپذیری در حال تغییر است. بنابراین در زندگی فردی نیز با چالش‌هایی رو به رو خواهیم بود. ممکن است به دلیل بیماری، اتفاقات ناگوار و یا شکست در برخی زمینه‌ها زندگیمان دستخوش تغییر و تحولات شود. حتی تغییرات مثبت همچون ازدواج، فرزند‌آوری، شغل جدید و ... نیز در عین جذابیت‌های خاص خودش اضطراب‌هایی نیز به همراه دارد. به همین دلیل در زندگی فردی نیز به مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری نیاز داریم. این مهارت به ما کمک می‌کند تا در بحران‌ها تاب‌آوری داشته باشیم و بتوانیم آسیب‌های روحی خود را به موقع ترمیم کنیم و با توجه به شرایط جدید عملکرد مناسبی داشته باشیم.
چگونه مهارت‌های سازگاری و انطعاف پذیری را بهبود دهیم؟
خوشبختانه مهارت سازگاری و انعطاف‌پذیری قابل یادگیری است و به راحتی می‌توانیم این مهارت را در خود ارتقا دهیم. اولین قدم برای بهبود مهارت سازگاری مسلط شدن به خود و مدیریت احساساتی همچون خشم، غم و اضطراب است. اگر بتوانید احساسات منفی خود را به درستی حل و فصل کنید توانایی بهتری برای تصمیم‌گیری و تفکر خلاقانه خواهید داشت. قدم بعدی برای بهبود مهارت سازگاری داشتن نگرش مثبت نسبت به تغییرات است. اگر بپذیرید که تغییرات بخش اجتناب‌ناپذیر زندگی است و هر تغییری در دل سختی‌هایی که دارد می‌تواند فرصتی برای رشد و شکوفایی استعدادهای شما نیز باشد، راحت‌تر با تغییرات ناگهانی کنار می‌آیید. یک راهکار مناسب می‌تواند این باشد که پس از مواجهه با تغییرات ناگهانی فهرستی از نگرانی‌ها، مزایا و معایب شرایط جدید در بیاورید. در رابطه با نگرانی‌ها و معایب این موضوع از روش حل مسئله استفاده کنید. فهرستی از کارهایی که به ذهنتان می‌رسد را لیست کنید و ببینید با توجه به شرایط موجود چه کاری می‌توانید انجام دهید.
مشاوره انطباق پذیری و مهارت‌های مهم سازگاری برای موفقیت
مهارت سازگاری و انطباق‌پذیری در واقع ترکیبی از مهارت‌های مختلف است که وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند به شما کمک می‌کند تا سازگاری و انطباق لازم را داشته باشید. جلسات مشاوره می‌تواند فضای مناسبی برای یادگیری این مهارت‌ها فراهم کرده و شما به راحتی در مورد نگرانی‌ها و دغدغه‌هایتان صحبت کنید. شما در جلسات مشاوره می‌آموزید نگرش خود را نسبت به چالش‌ها تغییر دهید، اضطراب خود را مدیریت کنید و از همه مهم‌تر حل مسئله داشته باشید.
