021-44273757 ، 02144273767

تعریف عشق در روانشناسی و از نظر بزرگان چیست

 27 فروردین 1398   14:37
 0
 12197

بعضی مفاهیم که خیلی ملموس هستند و تقریباْ کسی نیست که در زندگیش آن را تجربه نکرده باشد، در تعریف دشوار هستند؛ از جمله موضوع عشق. در واقع به تعداد آدم‌ها تعریف عشق وجود دارد، اما اگر بخواهیم با توجه به وجه اشتراک‌های تجربه عشق تعریفی از آن داشته باشیم، می‌توان گفت تعریف عشق یعنی حالتی از برانگیختگی بدنی و میل زیاد برای برقراری ارتباط با معشوق است. در واقع عشق یک انگیزه‌ی بنیادی نیمه هشیار است، که تاثیر زیادی بر جسم و احساس انسان می‌گذارد. همچنین عشق نوعی تمرکز و توجه روانی است، که گاهی با صمیمت جسمی نیز همراه است.

تعریف عشق واقعی

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره قبل از ازدواج می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل نمایید.

021-44273757 ، 021-44273767

تعریف عشق واقعی به زبان ساده

آنچه افراد از تجربه عشق خود به زبان ساده گزارش می‌دهند، این است که دوست دارند فرد مقابل را بر خود ترجیح دهند و برآورده کردن خواسته‌ ها یا نیازهای او را، در حالی که خود نیز همان نیازها را دارند، اولویت دهند. مثل عشق مادری که  نیازهای کودکش را به نیاز آسایش و راحتی خود، ترجیح می‌دهد. در مورد مفهوم عشق نظرات متفاوتی وجود دارد. عده‌ای عشق را یک مفهوم انتزاعی جدید دانسته و وجود آن را نفی می‌کنند و عده ای دیگر وجود عشق را باور داشته و آن را کمیتی معنوی و متافیزیک طولانی و غیر قابل تعریف می‌دانند. تجربه‌ی عشق بسیار ساده‌تر از توصیف آن است. در توصیف کلمه‌ی عشق ممکن است عشق به یک عقیده، قانون یا سازمان باشد یا می‌تواند عشق به جسم و بدن، طبیعت، غذا، ثروت، یادگیری، قدرت و انواع مفاهیم دیگر باشد. افراد مختلف برای هر کدام از این مفاهیم درجه‌ی متفاوتی از دوست داشتن را ابراز می‌کنند.

مراحل عاشق شدن و پيدا كردن عشق واقعی

عشق عملی اختیاری و پاسخی احساسی به دیگران با هدف ارتقاء شخصیت فرد بوده و در بهترین حالت آن، عشق با خدا تنها شدن است.عشق دارای مراحلی است که عبارتند از:

  1. حس جنسی
  2. جذب شدن
  3. حس وابستگی

اگر موارد بالا را در ذهن، احساس و رفتار خود تجربه می‌کنید، پس شما در حال تجربه حس عشق هستید، اگر تا این جا پی بردید که آن‌چه تجربه می‌کنید، عشق است. پس شاید برای شما مهم باشد که بدانید این حس قرار است شما را به کجا برساند و در واقع هدف عشق چه چیزی است؟

هدف از عشق چیست؟

عشق یک میل و گرایش درونی است که تجربه آن لذت زیادی را برای انسان به همراه دارد؛ که از دیدگاه های مختلف هدف های متفاوتی دارد. از آن‌جایی که یکی از نیازهای موجودات زنده، لذت بردن است، از نظر زیست شناسی هدف از عشق عامل بقای فرد و ادامه نسل است. از نظر معنوی هدف عشق، پیوستن به همه خوبی هاست، عشق میلی است  که، منجر به وقف کردن زندگی خود برای کسی یا چیز می‌شود و احساس این که آن کس یا آن چیز مظهر همه خوبی هاست. انگار خود فرد هم قابل قبول و خوب است اگر انتخاب او شود، بنابراین حتی خیالپردازی کردن با او یا آن چیز می‌تواند احساس خوشبختی و امنیت به فرد بدهد. از نظر روانشناختی، عشق یکی از نیازهای اساسی انسان است، این که دوست بدارد و دوست داشته شود اما چه چیزی این لذت را تیدیل به یک احساس ماندگار می‌کند بعد دوست داشتن و وفادار بودن آن است که در ابعاد عشق آن را بیشتر توضیح خواهیم داد. شاید شما هم برایتان سوال پیش آمده که تفاوت عشق با شهوت چیست؟

بیشتر بخوانید: سردرگمی در عشق در سنین متفاوت چگونه است؟

تفاوت عشق واقعی و شهوت

در عشق واقعی، حس صمیمیت و تعهد به فرد مقابل وجود دارد و اگرچه یک بخشی از عشق، نزدیکی جسمانی هم هست اما همه آن لذت جسمانی نیست. ولی در شهوت لذت جسمانی تقریباْ همه هدف ارتباط است و خود فرد و ویژگی‌های خلقی و شخصیتی او مد نظر نمی‌ باشد و بیشتر جسم و فیزیک طرف مقابل باعث شور و هیجانی شده است که ممکن است مردم این هیجان را به اشتباه عشق بنامند، اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا دوست داشتن همان عشق است؟ دوران آشنایی و دوستی پیش از ازدواج زمان مناسبی برای شناختن طرف مقابل است تا اشتباهات دوران آشنایی قبل از ازدواج به حداقل برسد.

فرق دوست داشتن و عاشق واقعی شدن

عاشق بودن تفاوت‌های با دوست داشتن دارد که می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

  • در تجربه عشق واقعی علاوه بر بعد صمیمیت، اکثر اوقات بعد جنسی هم وجود دارد، اما در دوست داشتن بعد صمیمیت آن پر رنگ تر است.
  • در عشق واقعی نیازهای بیشتری از افراد با یکدیگر بر طرف می‌شود ولی در دوست داشتن هر دو طرف آزادی عمل بیشتری دارند و جنبه انحصار طلبی در دوست داشتن خیلی کمتر از عشق است و افراد می‌توانند به طور موازی رابطه‌های دیگری را هم تجربه کنند.
  • در تجربه عشق شور انگیز، بعد حسی خیلی بالاست و بعد شناخت در آن کمتر است. ولی در دوست داشتن بعد شناخت است که باعث دوست داشته شدن فرد مقابل می‌شود. این تفاوت در متن عشق گمشده توضیح کاملتری داده شده، این که چطور تجربه عشق ممکن است باعث شود افراد به دلیل خیالپردازی در مورد معشوقی که دارند او را خداگونه ببینند و  رسیدن به او را رسیدن به خوشبختی بدانند.  همین باور در نهایت، به دلیل نداشتن شناخت در مورد نقاط ضعف او حس عشق را تبدیل به احساس خسران و فریب خوردگی کند.

چرا ما به عشق نیاز داریم؟

یکی از مراحل رشد روانی انسان، تجربه عشق است، زمانی که نوجوان در سن بلوغ، خود را متفاوت از دیگران درک می کند و به سوالات من کیستم و چه چیزی از زندگیم می‌خواهم، پاسخ می‌دهد، وارد مرحله بعدی می‌شود. او در سن جوانی تجربه بودن با یک نفر دیگر و لذت طی کردن مسیر زندگی خود با او را کسب می‌کند. به این ترتیب این مرحله را دوره صمیمیت می‌گویند. اریکسون دوره جوانی را اولین مرحله بزرگسالی می‌نامد که فرد شروع می‌کند به جستجوی فردی تا در کنار او از زندگیش لذت ببرد و تجربه عشق واقعی در این مرحله اتفاق می‌افتد. در واقع مرحله ورود به بزرگسالی با دیدن کسی غیر از خود و ترجیح دادن او به خود آغاز می‌شود.

علت نیاز به عشق

بیشتر بخوانید: ویژگی های رفتاری یک رابطه عاطفی سالم و راهکارهایی برای حفظ آن

انواع و سبک های مختلف عشق از نظر بزرگان

عشق یکی از عمیق ترین هیجاناتی است که میان هیجاناتی مانند شور و شعف تا غم و اندوه در نوسان است. عشق مفهوم پیچیده‌ای بوده و از نظر هیجانی، شناختی و انگیزشی قابل بررسی است.

طبق نظریه ی دکتر سوزان هندریک و کلاید هندریک، عشق از دیدگاه روانشناسان به صورت زیر طبقه بندی می‌شود:

  1. عاشق احساساتی
  2. عاشقی با معیارهای ذهنی متعدد
  3. عاشق وسواسی
  4. عاشق ایثارگر
  5. عاشق بازی
  6. عشق رفاقت آمیز

در یک طبقه بندی دیگر، عشق به ۸ طبقه تقسیم می شود که عبارتند از:

اروس یا عشق رمانتیک

همان عشق دنیوی و شهوت انگیز یا عشق در نگاه اول بوده که با تمایل شدید به معشوق نشان داده می‌شود. از مهم ترین عناصر آن، برانگیختگی فیزیولوژی قوی و جاذبه ی جسمانی نیرومند و میل جنسی است.

لودوس

عشق به بازی گرفتن معشوق خصوصا در دوران نوجوانی است. این ابراز عشق ظاهری تفننی بوده و تمرکز آن بر شوخی و تفریح می‌باشد.

استورج

دلبستگی عاشقانه میان دوستان و والدین با فرزندانشان می‌باشد. دوستی عمیق و محبت غیر جنسی میان افراد از ویژگی‌های برجسته‌ی این عشق است.

پراگما

عشق عمل گرایانه و منطقی بین افراد است.

مانیا

عشق انحصار طلبانه یا تهییجی است. این عشق وسواس گونه بوده و برای افراد دردسرهای زیادی ایجاد می‌کند.

آگیپ

یا نوع دوستی از گرانقدرترین و باارزش‌ترین انواع عشق بوده و با از خود‌گذشتگی و فداکاری و ایثار بسیار مشخص می‌شود.

فیلو

نوعی عشق برادرانه و بر اساس وحدت، همکاری، همدلی، صداقت و اطمینان دو طرف می‌باشد. هدف این عشق رسیدن به منافع مشترک است.

فیلاتیا

همان عشق به خود است که به ۲ شکل غرور و عزت نفس در فرد نمایان می‌شود.

تعریف علمی عشق با توجه به مثلث عشق استنبرگ

فقدان عشق

زمانی که ۳ بعد ذکر شده در روابط افراد بسیار محدود بوده و یا اصلا وجود ندارد. روابط رسمی در این دسته قرار می‌گیرند و این روابط در معرض خطر می‌باشند.

مثلث عشق چیست

بیشتر بخوانید: وابستگی عاطفی چیست؟ و روش‌های رهایی از آن

دوست داشتن

فقط عامل صمیمیت و احساس دلسوزی، رفاقت، مهر و علاقه و هیجانات مثبت در رابطه وجود دارد و دوستی عمیق و صمیمی میان افراد برقرار است.

شیفتگی یا دلباختگی

شور و شوق یا شهوت در رابطه حاکم است. فرد مجذوب و مشتاق معشوق بوده و به شکل وسواس گونه از او برای خود ایده آلی می‌سازد. درجه ی بالایی از برانگیختگی فیزیولوژیکی و روانی در این نوع عشق وجود دارد و با وصال معشوق به اتمام عشق یا تنفر از او می‌انجامد.

عشق پوچ یا تهی

این نوع عشق بیشتر در ازدواج‌های از پیش تعیین شده دیده می‌شود. رابطه‌ی بلند مدت راکدی است که بدون هیجان و عاطفه ی متقابل و بر اساس عادت یا ترس از بی کسی و وجود فرزندان ادامه می‌یابد. در يك ازدواج بدون عشق و علاقه،‌ صميميتی وجود ندارد. 

عشق رمانتیک یا خیال انگیز

شامل ترکیب ۲ بعد صمیمیت و شهوت می‌باشد. این نوع عشق بر اساس جذابیت‌های فیزیکی و عاطفی و همچنین احساس نزدیکی و پیوند بین زوج برقرار می‌ماند. این رابطه، به دلیل نبود بینش و تعهد تداوم اندکی دارد و ممکن است در صورت ادامه‌ی رابطه، تعهد هم به مرور به وجود بیاید. اعتماد بالا به همسر و نزدیکی عاطفی بین آنها باعث می‌شود که دو طرف بتوانند با تجربه‌ی شور و شوق فراوان و بدون ترس از طرد شدن به خودافشایی و ابراز افکار و عقاید خود بپردازند.

عشق رفاقتی یا مشفقانه

این نوع عشق ترکیبی از صمیمیت و تعهد در رابطه است. فاقد رفتار شهوانی و سرشار از عطوفت ورزی می‌باشد. رابطه ی والدین با فرزندان یا رابطه‌ی بین دو همکار که برای مدت طولانی با هم کار کرده‌اند، در این دسته قرار می‌گیرد. این رابطه ی بلند مدت دوستانه، صمیمی، پایدار و متعهدانه می‌باشد.

عشق ابلهانه

ترکیبی از شهوت و تعهد و بدون صمیمیت می‌باشد. عشق در نگاه اول، پر از هیجاناتی که زود فروکش می‌کنند و تعهد به با هم بودن به مدت طولانی بدون شناخت یکدیگر است. فرد عشق شدید و وسواس گونه به معشوق داشته و در آرزوی نزدیکی و لمس کردن اوست.

عشق کامل یا آرمانی

رفتار دوستانه و رفاقت آمیز، محبت آمیز و مراقبت آمیز بین زوج حاکم است. تعهد و احترام و ارزش به همسر به عنوان یک انسان، احساس نزدیکی و ارتباط سالم و صحیحی در رابطه برقرار است.

عشق کامل یا آرمانی

تعریف عشق از نظر دکتر هلاکویی:

عشق یعنی چنان به جنبه ها و زوایای پیچیده و پنهان معشوق پی برده باشیم که از درون و هسته مرکزی به هم پیوند بخورند. این 2 به میزانی از شناخت رسیده‌اند که بدلیل این شناسایی به این عشق رسیده‌اند. 

در واقع عشق احساس و هیجانی است که نتیجه شناخت و آگاهی است. 

تعریف عشق از نظر دکتر انوشه:

عشق چند لایه دارد و در سطح انسانی و بین آدم ها شبیه به نماز است، بعد از گفتن تکبیر اگر سرمان به این طرف و آن طرف برود نمازمان باطل است. عشق هم همینگونه است و من معتقدم وقتی کسی را اراده کردم و به او عشق ورزیدم دیگر اجازه ندارم دل و سرم به این طرف و آن طرف برود و باید وفادار بمانم.

نتیجه گیری:

در این متن سعی شد، مباحث مهمی که در رابطه با عشق وجود دارد از جمله تعریف عشق و مراحل عاشق شدن، هدف عشق، تفاوت عشق با شهوت و دوست داشتن و علت نیاز انسان به عشق توضیح روشنی داده شود. سپس انواع عشق، مثلث عشق و روایت‌های مربوط به عشق از دیدگاه روانشناس معاصر استنبرگ شرح داده شد. در صورتی که شما خواننده عزیز بعد از مطالعه این متن در رابطه با مبحث عشق پرسشی دارید، می توانید از متخصصین مرکز مشاوره افرا در این زمینه مشاوره دریافت نمایید.

اطلاعات بیشتر: loveThe Psychology Behind Love

برای دریافت مشاوره در زمینه مشاوره قبل از ازدواج می توانید با مشاوران افرا کلینیک تماس حاصل نمایید.

021-44273757 ، 021-44273767

اشتراک :
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید
امتیاز:
captcha